Instytut Pami�ci Narodowej oraz Wojew�dzka Biblioteka Publiczna w Krakowie zapraszaj� na spotkanie Los �ydowskiego dziecka pod okupacj� niemieck�. W dyskusji we�mie udzia� Martyna Gr�dzka oraz prof. Tomasz G�sowski. Spotkanie poprowadzi Roman Graczyk.

Skoro, zgodnie z g�oszon� w niemieckiej III Rzeszy doktryn� czysto�ci rasowej, ka�dy �yd mia� zosta� zabity, nie czyniono w tym za�o�eniu wyj�tk�w nawet dla dzieci. W pewnym sensie ich los by� nawet szybciej przes�dzony o tyle, �e jako osoby nieprzydatne
(lub ma�o przydatne) do pracy, by�y one elementami jeszcze bardziej �zb�dnymi� dla III Rzeszy. Obrazuje to los dzieci z niemieckiego KL P�asz�w � wywiezionych do Auschwitz wcze�niej ni� doro�li wi�niowie.

Martyna Gr�dzka pokazuje w swojej ksi��ce dzieje sieroci�ca �ydowskiego w Krakowie, za�o�onego pod koniec XIX wieku i jego dramatyczny koniec. Najpierw przeniesienie instytucji w obr�b getta, jej przekszta�cenie w wyniku zmniejszenia obszaru dzielnicy �ydowskiej, w ko�cu - likwidacj�. Tak�e dalsze losy dzieci �ydowskich w ostatnich miesi�cach istnienia getta i potem w ramach obozu w P�aszowie.

W�adze GG skaza�y dzieci �ydowskie na �mier�, jednak cz�� z nich uratowa�a si� poza gettem. Czy mo�na by�o uratowa� ich wi�cej? Dzieci, kt�re mimo wszystko prze�y�y getto i ob�z p�aszowski, najcz�ciej zawdzi�czaj� to statusowi swoich rodzic�w, sprawuj�cych wa�ne funkcje w spo�eczno�ci poddanej �cis�emu nadzorowi okupanta. Jak to mog�o wp�ywa� na ich psychik� ju� po traumie okupacji? Los �ydowski za murem getta by� tak tragiczny, �e nie spos�b by�o go zrozumie� tym, kt�rzy prze�yli okupacj� po drugiej stronie muru. Jak to wp�ywa�o na poczucie wyobcowania ocalonych?

O tym chcemy rozmawia� 20 marca w Bibliotece przy Rajskiej.

Martyna Gr�dzka, Przerwane dzieci�stwo. Losy dzieci �ydowskiego Domu Sierot przy ul. Dietla 64 w Krakowie podczas okupacji niemieckiej, Instytut Pami�ci Narodowej, Krak�w 2012